Czym jest Naturalna Nauka Języka?

Jest to nowe rozwiązanie organizacyjno-metodyczne, które odnosi się do edukacji językowej, sprzyjającej procesowi nabywania umiejętności samodzielnego czytania ze zrozumieniem, pisania i mówienia w sposób naturalny.
Podstawy metody zostały opracowane w Nowej Zelandii. Jest tam z powodzeniem realizowana od kilkudziesięciu lat. Metoda ta jest uniwersalna i plastyczna, można ją w dużym zakresie modyfikować i przystosowywać.
Twórcą metody jest Brian Cutting. Założył on, że najważniejszymi procesami w nauce czytania jest spostrzeganie i pamięć. W wieku przedszkolnym dzieci cechuje synkretyzm: to co spostrzegają, ujmują globalnie.
 
Naturalna nauka języka stanowi nurt edukacji humanistycznej, podmiotowej. Jest oparta na rozwijaniu i pogłębianiu chęci dziecka do nauki mówienia, czytania oraz kreślenia symboli graficznych, czemu towarzyszy aktywność twórcza (dramatyczna, muzyczna, ruchowa, plastyczna). Założeniem modelu jest wspomaganie indywidualnego rozwoju dziecka z wykorzystaniem jego własnej inicjatywy. Pozwala to dziecku osiągnąć sukces, zminimalizować sytuacje stresowe. Naturalna nauka języka jest rozumiana nie tylko jako uczenie się języka, ale przede wszystkim jako edukacja poprzez język, który jest środkiem komunikacji. Potrzeba komunikowania się z innymi odbywa się poprzez słowo, gest, ruch, muzykę i dźwięk, barwę, kształt, liczbę.
 
W Naturalnej Nauce Języka dziecko poznaje pełny alfabet włącznie ze zmiękczeniami i dwuznakami, poprzez kontakt z celowo dobranym materiałem do czytania. Naturalna nauka języka sprzyja wyzwalaniu pozytywnych reakcji emocjonalnych, motywuje dziecko do podejmowania różnorodnych działań. W pracy rezygnuje się z przewagi oddziaływań grupowych na rzecz pracy indywidualnych lub w małych zespołach. Naturalna nauka języka jest metodą, która dzięki swej prostocie przynosi szybkie i znaczące efekty w procesie nabywania umiejętności czytania i pisania.
 
 
W omawianej metodzie ważną rolę odgrywa organizacja sali zajęć, podział na różnorodne kąciki zainteresowań takie jak: kącik książki, kącik słuchania, kącik przyrody, kącik alfabetyczny, kącik pisania, kącik matematyczny, kącik plastyczny, kącik komputerowy, kącik teatralny i wiele innych, w zależności od potrzeb i pomysłów zarówno nauczyciela jak i dzieci.

W nauce czytania i pisania występują równolegle takie formy organizacyjne jak:

1. czytanie wspólne – dzięki któremu dziecko zdobywa istotne informacje na temat aspektów czytania, poznaje kierunek czytania, zwraca uwagę na znaki interpunkcyjne, rozpoznaje i zapamiętuje proste wyrazy, struktury w tekście, analizuje ilustracje i jej powiązania z tekstem, przewiduje zakończenie utworu, zapoznaje się z budową książki (okładka, strona tytułowa, autor, ilustrator itp.);
materiały: np. książki z serii „Słoneczna Biblioteka” (WSiP) o formacie A-3; karty poetyckie (teksty wierszyków, rymowanek, zagadek, piosenek) format A-3 i większy; książki (format A-3) tworzone przez dzieci z pomocą nauczyciela na podstawie książek ze „Słonecznej Biblioteki”; podpisy pod wytworami dzieci (rysunkami, malowankami, wydzierankami itp.); tablica wiadomości.
 
2. czytanie  zespołowe  (kierowane) - praca w zespole 3-5 osobowym z udziałem (z pomocą) nauczyciela. Dzięki tym działaniom można wspólnie rozwiązać problemy napotkane w trakcie czytania, z którymi dzieci nie potrafią sobie samodzielnie poradzić.
materiały: 3-5 jednakowych egzemplarzy książek (dla każdego dziecka w zespole);
 
3. czytanie  samodzielne  (indywidualne) - sprawdzanie się w roli samodzielnego „prawdziwego” czytelnika; dokonywanie niezależnego wyboru materiałów do czytania zgodnie z własnymi zainteresowaniami; samodzielne rozwiązywanie problemów;
materiały: różnorodne książki, wiersze, rymowanki, teksty piosenek, komiksy itp.
 
4. czytanie dzieciom - wykorzystanie różnorodnych materiałów: opowiadań, bajek, legend, wierszy, dzięki czemu rozwijamy zainteresowanie książką jako źródłem wiedzy i przyjemności.
 
5. czytanie w parach – w tej formie dziecko o wyższym poziomie kompetencji w zakresie czytania, udziela pomocy dziecku mniej kompetentnemu lub dzieci o zbliżonym poziomie kompetencji, współpracują w trakcie rozwiązywania problemów, udzielają sobie wzajemnej pomocy;

Pisanie stanowi formę aktywności, w której dziecko uczy się dokonywać analizy i syntezy wyrazu. Rodzaje ćwiczeń obejmujących kreślenie symboli graficznych są podobne do obowiązujących przy nauce czytania:

1.pisanie wspólne – ma na celu motywowanie dzieci do podejmowania prób pisania indywidualnego, zachęcanie do samodzielnego kreślenia liter, udzielanie dzieciom pomocy w przypadku trudności;
 
2. pisanie samodzielne – motywowanie dzieci do samodzielnego tworzenia tekstów;
 
3. pisanie dla dzieci – ma za zadanie pobudzanie i wspieranie aktywności dzieci w zakresie pisania; tworzenie – pisanie tekstów w obecności dzieci; dostarczanie poprawnych wzorów pisma (kształt liter, kierunki kreślenia).